Jinsi ya kupika wali wa nazi

KARIBU mpenzi msomaji wa gazeti la TABIBU. Katika safu hii ya mapishi, leo nitawaelekeza jinsi ya kupika wali wa nazi.

Wali ni chakula kinachopendwa sana na watu wa pwani hususani wali wa nazi. Hiki ni chakula kinachopendwa sana na wakubwa na watoto.

Utagunduaje maabukizi kwenye uzazi (Diagnosis of PID)

Na Dk. Fadhily Emily

Kama tulivyokwisha katika makala zilizopita katika safu hii dalili za maambukizi kwenye viungo vya uzazi kwa mwanamke kama vile kutokwa uchafu sehemu za siri, homa, maumivu chini ya kitovu, kutokwa na hedhi bila mpangilio,

Fahamu kuhusu ugonjwa wa Kaswende - 1

Na Abdallah Juma

Ugonjwa wa kaswende ni ugonjwa wa zinaa unaosababishwa na bakteria aina ya ‘Treponema pallidum’.

Ugonjwa huu ni kati ya magonjwa ya zinaa yanayoongoza kwa kusababisha madhara mengi.

Ndizi na faida zake kiafya

Na Zamda Haroun

Ndizi ni tunda muhimu Afrika Mashariki na katika nchi za joto na hasa katika visiwa vya Caribbean. Mmea wake huitwa mgomba katika nchi za Afrika Mashariki.

Tunda hili ambalo lina asili ya kusini mwa Asia huonekana na rangi nzuri na mara nyingi tumezoea kuliona shambani au maeneo ya sokoni na limeonekana kuwa na faida nyingi kiafya.

Maajabu ya ‘Good Luck Plant’

Na Dk. Edger Kapagi

Mmea huu hupandwa sana na watu wengi kama maua hapa nchini Tanzania.

Mmea huu una majina mengi katika nchi za Java, Fiji, Malaysia, Indonesia, Samoa, Hawaii, Sumatra na New Guinea, nk.

Presha na Tiba Yake

Na Juma Diwani

Ama kwa hakika unapozungumzia matatizo yanayowakabili watanzania wengi bila kujali rika hutoacha kuutaja ugonjwa wa Shinikizo la juu la damu au kama lilivyozoeleaka katika masikio ya watanzania wengi ‘presha’.

Ugonjwa huu husababishwa na kuongezeka kwa msukumo wa damu katika kuta za mishipa ya damu, hali ambayo huufanya moyo kufanya kazi zaidi kuliko ilivyo kawaida ili kuweza kuzungusha damu mwilini. Kwa kawaida shinikizo la damu la mtu hupanda na kushuka kila siku, lakini baadhi ya watu hubakia juu na hapo ndipo mtu huweza kuambiwa anashinikizo la juu la damu.

Gazeti lako pendwa la TABIBU leo Alhamisi, Desemba, 18 mwaka huu likiwa na habari kemkem.

Pata nakala yako popote ulipo nchi nzima kwa Shilingi 500 tu.

Na kwenye michezo pata undani wa kutimuliwa Kocha wa Yanga na Je, yale maneno ya kocha mstaafu wa Manchester United kuhusu  kutambua kiwango cha timu hiyo yametimu kuelekea mwishoni mwa mwaka.

Dalili za tatizo la kutopata ujauzito

Tatizo la kutofanikiwa kupata ujauzito kwa mwanamke linahusiana moja kwa moja na kuwepo na tatizo kwa mwanaume.

Unaweza kusema kama una tatizo hili endapo unaishi katika mahusiano ya kutafuta ujauzito kwa zaidi ya mwaka mmoja lakini hakuna mafanikio.

Maradhi yatokanayo na nyama za wanyama

Na Dk. Geoffrey C. Lusanzu

Kwa walio wengi, ulaji wa nyama ni jambo lisiloshtua mioyo kutokana na mazoea ya ulaji wa chakula hiki.

Wengi wetu chakula cha nyama ni kitamu sana na inaweza kushangaza mno endapo utaandaa sherehe isiyokuwa na mlo wa nyama, lakini kiutaalam nyama sio chakula rafiki wa mwili wa mtu kwa kuwa ina tindikali. Mwili ni alikalaini, kwa maana hii nyama ni mpinzani wa mwili.

Je, wajua madhara ya pombe kwa afya yako?

Na Seif Oddo

Pombe ni kinywaji ambacho hutumika kama kiburudisho miongoni mwa watu walio wengi duniani kote. Wengine hutumia pombe kwa lengo la kupunguza mawazo na wapo wanaotumia pombe kwa lengo la kuondoa aibu.

Kuathirika kisaikolojia 

Na John Chikomo

1.     UTANGULIZI

Watu wengi wamekuwa wakitumia neno Matatizo ya kisaikolojia katika maisha ya kila siku wakimaanisha hali ya mtu mwenye tabia na mwenendo tofauti katika jamii. Lakini ufunguo wa kujua matukio ya matatizo ya kisaikolojia  ni hali ya mtu kuwa na msongo mkubwa wa mawazo ambayo mtu anashindwa kukabiliana nayo. Wataalam mbalimbali katika taaluma wanaelezea matatizo ya kisaikolojia katika mitazamo mbalimbali.

Ninachojaribu kukikazia katika somo hili ni kwamba mtu binafsi ndiye anayeweza kuelezea vizuri kuwa tukio lililompata limemuumiza au lah.

Tushirikiane kutokomeza UKIMWI

Na Juma Diwani

Tatizo la UKIMWI si geni masikioni mwa watu kwani huripotiwa mara kwa mara katika vyombo vya habari, tatizo ambalo husababisha vifo bila kujali rangi wala kabila huku likiongeza umaskini, idadi ya mayatima na watoto wa mitaani.

Kuvimba kwa tezi dume (Prostatitis)

Ni ile hali ya tezi dume kuathirika kutokana na vyanzo mbalimbali mfano, bakteria n. Kuathirika kwa hii tezi dume kunaweza sababisha hata utendaji kazi wake kupungua na inapatikana chini ya kibofu cha mkojo. Kazi yake kubwa ni kuzalisha manii kwa ajili ya kurutubisha na kusafirisha mbegu za kiume kutoka kwenye korodani. Tatizo hili linawaathiri wanaume bila kujali rika lakini wanaume kuanzia miaka 50 wameonekana kuathirika zaidi na hili tatizo

Vidonda vya tumbo Kushnei

Na Juma Diwani

Haipingiki kuwa ugonjwa wa vidonda vya tumbo ni miongoni mwa magonjwa yanayoisumbua jamii kwa kiwango kikubwa.

Vidonda vya tumbo ni nini

Vidonda vya tumbo (peptic ulcers) ni matokeo ya kuharibika kwa uteute wa ndani ya ukuta wa tumbo la chakula au katika utumbo mdogo na hivyo kusababisha ukuta wa tumbo kugusa tindikali iliyoko tumboni ambayo ni kali na mwishowe kupelekea vidonda.

TABIBU ALHAMISI, DESEMBA 11, 2014

Gazeti lako la pekee kesho Novemba 27/10/2014, Alhamis limesheheni habari kemkem, miongoni mwa Habari tulizokuandalia ni pamoja na 

Ukimwi wachukua sura mpya, Mafua ya ndege yawa tishio, Unene uliopitiliza wagharimu na kwenye makalautapata kufahamu kuhusu Dawa za kurefusha maisha na Maajabu kuhusiana na Afya ya Akili na mengine mengi hili si la kukosa kwa gharama ya 500/= Tu.

 Na kwenye Michezo na Burudani limesheheni Habari moto moto,

Gazeti lako la TABIBU Novemba 20/10/2014

GAZETI LAKO LA TABIBU KESHO ALHAMIS 6/11/2014 LIPO MTAANI 

Utaweza kufahamu Tiba ya Kisukari, Uvimbe kwenye kizazi kwa mwanamke, Vidonda vya tumbo na kupata Habari kutoka katika kila pembe ya Dunia na kusoma Makala, Hadithi za kusisimua pamoja na Katuni za kukuvunja mbavu.

YOTE HAYO KWA SH. 500 TU.

AMA KWA HAKIKA TABIBU NI DAKTARI WAKO WA NYUMBANI!

NA KWENYE MICHEZO 

Utamfahamu Mshindani wa Mbuyu Twite. Wajerumani sita wanao wania tunzo ya mchezaji bora na kujua kwa nini Kombe la Mataifa Afrika bado ni kitendawili.

HABARI KUU ALHAMISI YA LEO 30/10/2014 KATIKA TABIBU

KIHARUSI KINATIBIKA

 Na Juma Diwani

Kiharusi au kwa jina la kitaalam ‘stroke’, ni mojawapo ya magonjwa yasiyoambukiza yanayotisha kwa binadamu. Ugonjwa huu huleta kupooza kwa viungo vya mwili vya binadamu na husababishwa na kuzibwa au kupasuka kwa mishipa inayopeleka damu katika ubongo na hatimaye seli za ubongo kufa kutokana na kukosa hewa ya oksijeni na lishe ya kawaida.

Kiharusi ni hali ya dharura ambayo hupelekea watu wengi kuwa nadhana ya uchawi wakati wanapatwa na tatizo hilo kwani linaweza kutokea mahala popote na wakati wowote.

Aina za Kiharusi 

Gazeti hili lilimtafuta Dk. Auson S. Rwehumbiza ambaye ni Mratibu wa Kisukari katika Kitengo cha magonjwa yasiyoambukiza. Alisema kuwa tatizo hili linawasumbua watu wengi na zipo aina nyingi za kiharusi kulingana na wapi tatizo la kupooza hutokea. Rwehumbiza alifafanua miongoni mwa aina hizo kuwa ni:

1.    Kiharusi cha kukosa hewa kwenye ubongo (Ischemic stroke)

Aina hii ya kiharusi hutokea iwapo usambazaji wa damu katika sehemu ya ubongo hupungua na kusababisha tishu za ubongo za eneo lililoathirika kushindwa kufanya kazi zake vizuri.

Tatizo hili hutokea baada ya mshipa wa ateri kuziba kutokana na kuganda kwa damu, hali ambayo inasababisha damu isisafiri vyema na kuelekea kwenye ubongo.

2.    Kiharusi cha kuvuja damu ndani ya ubongo (Haemorrhagic stroke)
Aina hii ya kiharusi hutokea pale ambapo mishipa midogo ya damu ndani ya ubongo hupasuka na kusababisha kusambaa kwa damu ubongoni (cerebral hemorrhage). Mara nyingi aina hii ya kiharusi hutanguliwa na dalili za kichwa kuuma, au kuwepo kwa historia ya ajali ya kichwa.

Sababu zinazopeleka kiharusi

Kuna sababu nyingi zinazopelekea mtu kupatwa na ugonjwa wa kiharusi. Miongoni mwa sababu hizo ni;

      I.         Mishipa ya damu kuzungukwa na aina fulani za mafuta yasiyofaa mwilini, hali inayoitwa kitaalam kama ‘atherosclerotic plaque’ na hatimaye damu huganda katika mishipa.

    II.         Shinikizo la damu la muda mrefu lisilothibitiwa linaweza kusababisha kupasuka kwa mishipa midogo inayosambaza damu kwenye ubongo na hivyo damu kujaa kwenye ubongo.

 III.         Kuganda kwa chembechembe nyekundu za damu za mgojwa wa ‘sickle cell’ kunaweza pia kusababisha kuziba mishipa ya damu hivyo kusababisha kiharusi.

  IV.         Kutofanya mazoezi (mazoezi rafiki)

    V.         Kunywa pombe, uvutaji wa sigara na utumiaji wa madawa ya kulevya.

Dalili za kiharusi

Dk. Rwehumbiza alibainisha dalili zinazoweza kutumika kumtambua mtu anayesumbuliwa au anaelekea kupatwa na kiharusi, ambazo ni;

·      Kushindwa kutembea vizuri, hivyo kuathiri mwendo wake.

·      Kupungua kwa ufahamu wa hisia.

·      Kutokwa na mkojo bila kujijua.

·      Kupoteza uwezo wa kuongea, kusikia na kula au kunywa.

·      Ukosefu wa kumbukumbu

·      Madiliko ya upumuaji na kiwango cha moyo kudunda.

Tiba ya Kiharusi

Kwa mujibu wa Dk. Rwehumbiza, alisema kuwa miongoni mwa tiba ya kiharusi kwanza ni kutambua tatizo hilo limetokana na nini, kufanya mazoezi, kumeza ‘Junior aspirin’, kumeza virutubisho vya vitamini B pamoja na kuthibiti magonjwa sababishi kama kisukari na presha.

Angalizo: Usitumie dawa yoyote bila kupima na kufuata ushauri

Shirika la Afya Duniani linasemaje

Kila ifikapo tarehe 29 ya mwezi wa 10 kila mwaka, nchi zote huadhimisha Siku ya Kiharusi. Hata hivyo, shirika hilo linaeleza kuwa tatizo hili ni mojawapo ya magonjwa yanayoongoza kusababisha vifo duniani.

Inakadiriwa kuwa watu zaidi ya milioni 5 duniani walifariki kutokana na kiharusi mwaka 2005 na asilimia 85 ya vifo hivyo vilitokea katika nchi zenye kipato kidogo na cha kati.

Watu walio katika hatari zaidi ya kupatwa na kiharusi

TABIBU lilimtafuta Dk. Herbert Mngoma kutoka katika Hospitali ya Hindu Mandal ambaye alifafanua juu ya watu waliokuwa katika hatari ya kupatwa na tatizo hilo. 

Alisema kuwa, watu walio na umri kuanzia miaka 40, wenye matatizo ya presha, kisukari na magonjwa ya moyo wapo katika hatari zaidi ya kupatwa na kiharusi.

Aliongeza kwa kusema kuwa watu walio na matatizo ya kisukari na presha na wakaacha kutumia dawa, nao wapo katika hatari zaidi ya kupatwa na kiharusi.

Vijana pia wapo katika hatari zaidi ya kupata kiharusi kutokana na tafiti zilizofanywa na ‘The Lancet Medical Journal’ za hivi karibuni. Tafiti hizi zilionesha kuwa zaidi ya watu 83,000 walio na umri wa miaka 20 na chini duniani wanapatwa na kiharusi.

Hata hivyo, imeelezwa kuwa ifikapo mwaka 2030, vifo vinavyotokana na kiharusi vitakuwa mara mbili zaidi ya sasa.

Jinsi ya kuepukana na kiharusi

Dk. Mngoma alisema kuwa kuna njia mbali mbali za kuepukana na tatizo hilo linalowasumbua watu wengi.

·     Kwenda kupima afya zetu mara kwa mara

·      Kuwa na tabia ya kufanya mazoezi angalau kwa dakika 30 kila siku.

·      Kuacha kuvuta sigara

·      Kutumia chumvi na sukari kwa kiasi

·      Kutumia mafuta ya mimea

·      Kuthibiti kisukari

Hata hivyo, Dk.Mngoma ameiomba serikali itoe elimu ya kutosha kuhusu tatizo hilo kwani ni hatari na linawapata watu wengi kwa sababu nyingine zinazozuilika.

“Serikali kupitia Wizara ya Afya na Ustawi wa Jamii ikitoa elimu ya kutosha kuhusu kiharusi kwa kina itawafikia watu wengi.”

Wataalam wa Tiba asilia wanasemaje

Gazeti hili lilimtafuta mtaalam wa tiba asilia Dk. Esibon N. Baroshigwa wa Amani Sanitarium Clinic iliyopo Dar es Salaam ambaye alisema kuwa watu wengi wanasumbuliwa na kiharusi kwa muda mrefu bila kupona lakini tatizo hili linatibika kwa njia mbadala.

Hata hivyo, Dk. Baroshigwa alisema kuwa miongoni mwa dawa zinazoweza kutibu tatizo hilo ni ‘Brain Activator’ na ‘OP’-Juisi ya matunda maalum ambazo zinapatikana katika kituo chake na mgonjwa anaweza kupona ndani ya mwezi mmoja.

Watu maarufu waliowahi kuugua kiharusi

Kwa mujibu wa mitandao mbalimbali, imeelezwa kuwa miongoni mwa watu waliowahi kuugua ugonjwa wa kiharusi ni pamoja Mwalimu Julius Nyerere aliyefariki dunia Oktoba 14, 1999.

Kifo cha Mwalimu Nyerere kinasemekana kuwa hakikusababishwa na kiharusi bali kilitokana na ugonjwa wa saratani ya damu.

Wengine wanaosadikika kuugua ugonjwa huo ni pamoja msanii nguli wa maigizo, Said Ngamba maarufu kama ‘Mzee Small’ ambaye alifariki dunia mwaka huu.

Mwanasiasa maarufu aliyeishi nchini Urusi, Vladimir ‘Lenin’ Ilyich aliyefariki dunia mwaka 1924, alipatwa na kiharusi mara tatu maishani mwake. Matatizo yatokanayo na kiharusi ndiyo yaliyomuua. Rais wa 28 wa Marekani, Woodrow Wilson pia alifariki baada ya kuugua kiharusi cha ghafla. Wapo watu wengine wengi maarufu waliougua kiharusi ingawa alikuwa na ugonjwa wa saratani ya damu ambayo nayo huenda ilisababisha kifo chake.

Watanzania wanasemaje kuhusu tatizo hilo

TABIBU lilifanya mahojiano na Watanzania 20 ambao walisema kuwa kiharusi ni ugonjwa hatari unaowasumbua watu wengi na kuiomba Serikali kupitia wizara husika kutoa elimu ya kutosha kwa Watanzania.

GAZETI LAKO BORA LA AFYA LIPO MTAANI LEO ALHAMISI 30/10/2014 LIKIWA LIMESHEHENI HABARI KEMKEM.

PATA NAKALA YAKO POPOTE ULIPO TANZANIA KWA

500/= TU.

 KWENYE MICHEZO NA BURUDANI NI BALAA

GAZETI LA TABIBU ALHAMISI 23/10/2014

MICHEZO NI AFYA ALHAMISI 23/10/2014

GAZETI LAKO LA PEKEE LA AFYA TANZANIA

Nyerere's Official Visit to US 1963

Tuamkumbuka Mwalimu Nyerere siku ya leo

MASHEIKH NA MAPADRE MKALI APATIKANA

Waziri Mkuu Mh.Mizengo Pinda akikabidhi Kombe kwa kiongozi wa timu ya Amani,ambayo imeibuka kinara katika mashindano hayo kwa kuichapa timu ya Mshikamano goli moja.Mchezo huo wenye lengo la kuimarisha na kudumisha amani na mshikamano tulionao umefanyika katika Uwanja wa Taifa,jijini Dar ukijumuisha viongozi mbalimbali wa dini ya Kikristo na Kiislamu,ambapo pia viongozi wa ngazi mbalimbali wa dini na serikali walihudhuria.